Feedback - de moeite waard
”Het vergt nederigheid om terugkoppeling te vragen. Er is wijsheid nodig om die te begrijpen, te analyseren en er op de juiste manier mee om te gaan.”
Stephen R. Covey
In deze uitspraak zitten in mijn beleving een paar mooie onderdelen:
- nederigheid
- wijsheid om te begrijpen
- wijsheid om te analyseren
- wijsheid om er mee om te gaan
In de bovenstaande uitspraak van Covey ligt in principe alles besloten als het om feedback gaat. In de tijd dat ik nog lesgaf was het niet zo gewoon om aan je collega te vragen wat hij nu van jouw handelen in een bepaalde situatie vond. Maar ik was jong en kende de mores van het onderwijs nog niet zo goed. Ik vroeg in mijn naïviteit wel naar de mening van collega’s met als gevolg dat sommige collega’s twijfelden aan mijn capaciteiten.
Feedback vragen een zwaktebod?
Apart dat feedback vragen door sommige mensen als zwak wordt afgedaan. Wat je dan vergeet is dat feedback juist kan helpen om datgene wat jijzelf niet ziet boven water te krijgen. Maar goed, een nederige houding is wel belangrijk om die informatie te krijgen. Je moet toegeven dat jij ook dingen moet leren.
Nederig zijn is niet altijd even gemakkelijk. Ik weet van mezelf dat ik soms dingen zelf wil uitzoeken of dat ik eenvoudigweg niet wil toegeven dat ik dingen niet weet. Na een tijdje ploeteren kom ik er dan achter dat ik beter had kunnen vragen, dat was dan de korte weg geweest.
Wijsheid
Het tweede element is de wijsheid om te begrijpen. Soms kunnen mensen dingen terugkoppelen waar je helemaal niets van begrijpt. Dat is het de kunst om je te verplaatsen in de ander en te proberen te begrijpen waarom die ander de dingen tegen jou zegt zoals hij ze zegt.
Het derde element is de wijsheid om te analyseren. Welke informatie uit de feedback gebruik je wel en welke niet. Weet je van jezelf wat je zwakke kanten zijn? Weet je van jezelf wat je sterke kanten zijn? Kan je de feedback plaatsen en op waarde schatten? Allemaal vragen die je helpen om de feedback te analyseren en goed in te zetten. Niet alle feedback vraagt om directe actie van jouw kant of van de persoon aan wie je de feedback geeft.
Het vierde element is de wijsheid om er op de juiste manier mee om te gaan. Je kan feedback wegwimpelen, zowel positief als negatieve opmerkingen. Je kan je verdedigen, je kan advies teruggeven. In de praktijk zul je merken dat je verschillend kan reageren op feedback of dat collega’s verschillend reageren. Het is een uitdaging om bij elke terugkoppeling die je krijgt voor ogen te houden dat de ander de opmerking maakt om aan jou bij te dragen. Dat helpt om feedback op een goede manier te verwerken.
Onzekerheid
Feedback kan ook onzeker maken. Je kan je uit het veld laten slaan door opmerkingen van anderen. Dat is ook een manier van omgaan met feedback. Ik weet van mezelf dat ik niet altijd feedback kan verdragen. Vooral de dagen waarop ik wat minder in mijn vel zit, zijn de dagen dat ik door kritische opmerkingen uit het veld geslagen kan worden. Ik heb geleerd om dit, zodra ik dit in de gaten heb, te laten weten aan mijn gespreksparnter. Deze kan beter op een later moment de dingen aan mij terugkoppelen, dan heeft het meer effect. Soms laat ik het wel gebeuren, maar dan realiseer ik me terdege dat ik mijn hoofd niet de ruimte moet geven om een loopje met me te nemen. Kortom het lijkt zo makkelijk feedback ontvangen, maar ik kan me levendig voorstellen dat niet iedereen het zo ervaart.