Als invalkracht werk ik af en toe in de zorg. Een collega van mij noemde een cliënt ‘opa’. Dat is iets wat in mijn beleving absoluut niet kan. Spontaan als ik ben vloog mij eruit: ‘Nee joh, dat kan je niet zeggen.’ en dat in bijzijn van de cliënt. Fout. Later heb ik kort toegelicht waarom ik vind dat je geen ‘opa’ tegen een cliënt kan zeggen en ik heb mijn excuus aangeboden voor mijn flapuitgedrag. Het gesprek ging ongeveer zo:
‘Sorry dat ik zonet je in bijzijn van de cliënt corrigeerde, dat is niet de goede manier van mij om jou feedback te geven. Ik hoorde je ‘opa’ zeggen tegen de cliënt en daar schrok ik van, vandaar mijn reactie. Ik zou je graag willen vertellen waarom ik vind dat je een cliënt niet zo aan kan spreken.’ ‘Nee joh, dat hoef je niet te doen. Ik weet vanuit mijn opleiding dat ik dit eigenlijk niet kan zeggen, je reactie was dus helemaal terecht.’ ‘Oké.’
Dit was een gesprek vanuit gelijkwaardigheid en vertrouwen en dan is het makkelijk om feedback te geven.
Als trainer spreek ik heel veel mensen en teamleiders. Als ik het onderwerp Feedback geven noem, dan krijg ik de reactie: ‘Dat is bekend.’ Als ik vraag of de bekende theorie ook toegepast wordt, dan volgt de reactie: ‘Voor zover ik weet wel én we zouden elkaar meer aan kunnen spreken.’
Wat een bijzonder fenomeen. De theorie is bekend en zou zo toegepast kunnen worden in de
Ik denk dat er een paar dingen zijn die we best lastig vinden:
- Hoe kun je het beste zeggen wat je wil zeggen?
- Wanneer moet je iets zeggen en wanneer niet? Wat is jouw verantwoordelijkheid en wat is de taak van de leidinggevende?
- Wat doe je als iemand helemaal in de verdediging schiet en niet in staat is om de feedback te ontvangen?
- Wat doe je als iemand helemaal in mineur raakt en denkt dat hij niets meer goed kan doen?
- Wat doe je als iemand zich helemaal niet in de feedback herkent?
En zo kan je zelf vast nog genoeg voorbeelden bedenken. Ik ben wel eens van iets overtuigd geweest en in mijn oprechtheid heb ik dat aan de ander vertelt, maar na het gesprek zat niet de ander met een probleem, maar ikzelf. Dat onaangename gevoel is iets wat ik het liefst vermijd. Toch gaat het nu bijna altijd goed als ik feedback geef. Er is maar een enkele keer dat iemand er helemaal niets mee kan of wil.
De uitgangspunten die ik je aan zou willen raden zijn:
- Kies een goed moment
- Wees oprecht en authentiek
- Vertrek vanuit de invalshoek dat je wil helpen en de ander de keuze wil geven om iets te veranderen of niet (alleen als je weet dat je iets anders kan doen heb je de optie om te veranderen)
- Spreek vanuit jezelf – het is jouw observatie, optiek
- Benoem concrete dingen – veranderbaar gedrag of handelingen
- Geef gelegenheid voor vragen
- Doe een verzoek
- Vraag of je kan helpen
- Accepteer als een ander niets met jouw feedback kan – het is immers jouw visie
En jij? Geef jij altijd feedback als je die hebt? Ik hoor graag wat jij lastig vindt aan feedback geven en wanneer het echt een waardevolle ervaring voor je is geweest.
